കത്തോലിക്കാസഭയുടെ കവലപ്രാര്‍ത്ഥനകള്‍

ജോര്‍ജ് മൂലേച്ചാലില്‍

(സത്യജ്വാല മാസികയുടെ ജൂണ്‍ ലക്കത്തിലെ എഡിറ്റോറിയല്‍)

എന്തൊരാശ്വാസം! ജൂണ്‍ പിറന്നു! അതായത് മെയ് പോയി, മാതാവിന്റെ വണക്കമാസം കഴിഞ്ഞു! പ്രാര്‍ത്ഥനാരവങ്ങളൊഴിഞ്ഞ് അന്തരീക്ഷം ശാന്തമായി. ഇനി മാതാവിന് - അമ്മയുടെ ശിപാര്‍ശകള്‍ നടത്തിക്കൊടുക്കാന്‍ ഉറക്കിളച്ചിരിക്കുന്ന യേശുവിനും - ഒക്‌ടോബറില്‍ 'കൊന്തമാസം' തുടങ്ങുംവരെ കൂര്‍ക്കംവലിച്ചുറങ്ങാം! ഇതിനിടെ കേരളത്തിലെ ഏതെങ്കിലുമൊരു മെത്രാന്‍ 'തിരുഹൃദയവണക്കമാസ'ത്തിന്റെ കാര്യമെങ്ങാനും ഓര്‍ത്തുപോയാല്‍, ജൂണ്‍ മാസത്തിലും യേശുവിന്റെ കാര്യം കഷ്ടത്തിലായതുതന്നെ!


കേരളീയര്‍ ഒരു 'പൊതുശല്യകലണ്ടര്‍' ഉണ്ടാക്കുന്നപക്ഷം, സീറോ-മലബാര്‍ സഭാകലണ്ടറില്‍, 'ശ്ലീഹാക്കാല'മെന്നും, 'കൈത്താക്കാല'മെന്നും 'ദനഹാക്കാല'മെന്നുമൊക്കെ ഓരോ കാലയളവിനെ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നതുപോലെ, 'കവലപ്രാര്‍ത്ഥനാകാലം'. 'കവലക്കൊന്തക്കാലം', 'വഴിയോരപ്രദക്ഷിണക്കാലം' എന്നിങ്ങനെ കത്തോലിക്കര്‍ക്കായിട്ടുതന്നെ കുറേ 'ശല്യകാലങ്ങള്‍' അതില്‍ അടയാളപ്പെടുത്താനിടയുണ്ട്.


മനുഷ്യരുടെ ശ്രദ്ധയെ ദൈവാലയമായ തങ്ങളുടെ ഹൃദയത്തില്‍നിന്നു കുടിയിറക്കി, അവരെ ആള്‍ക്കൂട്ടമാക്കിമാറ്റി, കുരിശുപള്ളികളിലേക്കും പൊതുനിരത്തുകളിലേക്കും പ്രാര്‍ത്ഥനയെന്നും ദൈവാരാധനയെന്നുംപറഞ്ഞ് ആട്ടിത്തെളിക്കുകയാണ്, പുരോഹിതര്‍. അതോടെ, യേശുവചസ്സുകള്‍, ഏട്ടിലെ പശുവിനെപ്പോലെ, ബൈബിള്‍ എന്ന ഗ്രന്ഥത്തിലെ വെറും അച്ചടിമഷിയായിത്തീരുന്നു.


പ്രാര്‍ത്ഥനയെക്കുറിച്ചും ദൈവാരാധനയെക്കുറിച്ചും എത്ര വ്യക്തമായാണ് യേശു പഠിപ്പിച്ചിട്ടുള്ളത്! പ്രാര്‍ത്ഥനയെക്കുറിച്ച് യാതൊരു അര്‍ത്ഥശങ്കയ്ക്കും ഇടയില്ലാത്തവിധം അവിടുന്ന് ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞു: ''പ്രാര്‍ത്ഥിക്കുമ്പോള്‍ നിങ്ങള്‍ കപടഭക്തരെപ്പോലെ ആകരുത്. മനുഷ്യര്‍ കാണത്തക്കവിധം സുനഗോഗുകളിലും തെരുവുമൂലകളിലുംനിന്നു പ്രാര്‍ത്ഥിക്കാനാണ് അവര്‍ക്ക് ഇഷ്ടം. സത്യമായി ഞാന്‍ നിങ്ങളോടു പറയുന്നു: അവര്‍ക്കു പ്രതിഫലം ലഭിച്ചുകഴിഞ്ഞു. മറിച്ച്, നീ പ്രാര്‍ത്ഥിക്കുമ്പോള്‍ നിന്റെ ഉള്ളറയില്‍ കയറി നിന്റെ വാതിലടച്ച്, അവിടെ അദൃശ്യനായി വസിക്കുന്ന നിന്റെ പിതാവിനോടു പ്രാര്‍ത്ഥിക്കുക. രഹസ്യമായി കാണുന്ന നിന്റെ പിതാവ് നിനക്കു പ്രതിഫലം തരും. നിങ്ങള്‍ പ്രാര്‍ത്ഥിക്കുമ്പോള്‍ വിജാതീയരെപ്പോലെ അര്‍ത്ഥമില്ലാത്ത ധാരാളം വാക്കുകള്‍ ഉരുവിടരുത്. അതിഭാഷണംകൊണ്ടു തങ്ങളുടെ പ്രാര്‍ത്ഥന കേള്‍ക്കപ്പെടുമെന്ന് അവര്‍ കരുതുന്നു. നിങ്ങള്‍ അവരെപ്പോലെ ആകരുത്. നിങ്ങള്‍ ചോദിക്കുംമുമ്പുതന്നെ നിങ്ങളുടെ ആവശ്യമെന്തെന്ന് നിങ്ങളുടെ പിതാവിന്ന് അറിയാം'' (മത്താ. 6:5-8). ദൈവരാധനയെക്കുറിച്ച് യേശു പറഞ്ഞു: ''.... നിങ്ങള്‍ പിതാവിനെ ആരാധിക്കുന്നത് ഈ മലയിലോ ജെറുശലേമിലോ അല്ലാതാകുന്ന സമയം വരുന്നു....യഥാര്‍ത്ഥ ആരാധകര്‍ പിതാവിനെ അരൂപിയിലും സത്യത്തിലും ആരാധിക്കുന്ന സമയം വരുന്നു; അതു വന്നുകഴിഞ്ഞു. അത്തരം ആരാധകരെയാണു പിതാവ് അന്വേഷിക്കുന്നത്..... ദൈവം ആത്മാവാണ്; അവനെ ആരാധിക്കുന്നവര്‍ അരൂപിയിലും സത്യത്തിലും ആരാധിക്കണം'' (യോഹ. 4:21-24). പ്രാര്‍ത്ഥനയെപ്പറ്റിയും ദൈവരാധനപ്പറ്റിയുമുള്ള ഈ പ്രബോധനങ്ങള്‍ക്കുപോദ്ബലകമായി വേറെയും എത്രയോ വാക്യങ്ങളാണ് യേശുവിന്റേതായി സുവിശേഷങ്ങളിലെമ്പാടുമുള്ളത്!

ഇതെല്ലാം ഉരുക്കഴിച്ചു പഠിച്ചവരെന്നും മറ്റുള്ളവരെ ഇക്കാര്യങ്ങള്‍ പഠിപ്പിക്കാനും പരിശീലിപ്പിക്കാനും നിയോഗിതരായവരെന്നും നാം കരുതുന്ന വൈദികരാണ് അതിനെല്ലാം കടകവിരുദ്ധമായി, കവലപ്രാര്‍ത്ഥനകളിലേക്കും കപട ആരാധനാസമ്പ്രദായങ്ങളിലേക്കും മനുഷ്യരെ നയിക്കുന്നത് എന്നത് ഒരു വിരോധാഭാസമാണ്. ഇവര്‍ ദീര്‍ഘകാലം സെമിനാരികളില്‍ പഠിക്കുന്നതും അഭ്യസിക്കുന്നതും എന്തൊക്കെയാണെന്നു കൈചൂണ്ടി ചോദിക്കാന്‍, അവരുടെ പഠനത്തിനു പണം മുടക്കുന്ന വിശ്വാസിസമൂഹത്തിന് അവകാശമുണ്ട്. കാരണം, ഇവരുടെ രീതികളെല്ലാം യേശുവിരുദ്ധമായിട്ടു കാണപ്പെടുന്നു. അതിനു മാറ്റംവരുത്തിയേ മതിയാവൂ. സ്വന്തം ഉള്ളറയില്‍ വസിക്കുന്ന ദൈവത്തെ, തന്നില്‍ നിക്ഷിപ്തമായിരിക്കുന്ന ദൈവാത്മാവിനെ, കണ്ടെത്താന്‍ മനുഷ്യരെ സഹായിക്കുകതന്നെയാണ് വചനശുശ്രൂഷകരുടെ ദൗത്യം. അതവര്‍ നിര്‍വ്വഹിച്ചേ പറ്റൂ.


പ്രാര്‍ത്ഥന പുറത്തേക്കുരുവിടാനുള്ളതല്ലെന്നും, അകത്തേക്ക് ഉള്‍ക്കൊള്ളാനുള്ളതാണെന്നും പറയുമ്പോള്‍, 'അപ്പോള്‍പ്പിന്നെ, യേശു പഠിപ്പിച്ച പ്രാര്‍ത്ഥനയുടെ കാര്യമോ?' എന്നു പലരും തിരിച്ചുചോദിക്കാറുണ്ട്.'ഇങ്ങനെ പ്രാര്‍ത്ഥിക്കുക' എന്നുപദേശിച്ച് യേശു പഠിപ്പിച്ച, 'സ്വര്‍ഗ്ഗസ്ഥനായ ഞങ്ങളുടെ പിതാവേ' എന്നു തുടങ്ങുന്ന പ്രാര്‍ത്ഥനയും അധരപ്രാര്‍ത്ഥനയ്ക്കായി ചൊല്ലാനുള്ളതല്ലെന്ന് അതിലെ ഓരോ വാക്കും സൂചിപ്പിക്കുന്നുണ്ട്. യേശുവിന്റെ ദൈവരാജ്യസങ്കല്പത്തെ മനുഷ്യന്റെ സാമൂഹികബോധമായി ഊട്ടിയുറപ്പിക്കുകയും, അതിന്റെ സാക്ഷാത്കാരത്തിനാവശ്യമായ ഇച്ഛാശക്തികൊണ്ട് മനുഷ്യമനസ്സുകളെ നിറയ്ക്കുകയും, ദൈവരാജ്യസൃഷ്ടിയ്ക്കായി ദൈവാനുഗ്രഹം യാചിക്കുകയുമാണ് ആ പ്രാര്‍ത്ഥനയുടെ ആദ്യഭാഗം ചെയ്യുന്നത്. 

രണ്ടാംഭാഗം, അതിനാവശ്യമായ ദൈവരാജ്യമൂല്യങ്ങള്‍ സ്വയം സ്വാംശീകരിച്ച് ദൈവരാജ്യപൗരത്വം നേടാന്‍; ഓരോരുത്തരെയും സജ്ജരാക്കാനുദ്ദേശിച്ചുള്ളതാണ്. 'ഞങ്ങളുടെ അന്നന്നയപ്പം ഇന്നു ഞങ്ങള്‍ക്കു തരണമേ!' എന്ന പ്രാര്‍ത്ഥനഭാഗം, ഭാവിയെക്കുറിച്ച് ആശങ്കയില്ലാത്ത, ദൈവപരിപാലനയില്‍ ഉറച്ചവിശ്വാസമുള്ള, 'ഇപ്പോള്‍, ഇവിടെ' എന്ന മട്ടില്‍ ഓരോ നിമിഷവും ദീപ്തമായി ജീവിക്കാന്‍ പ്രാപ്തിയുള്ള മനുഷ്യനെ രൂപപ്പെടുത്താന്‍ പോന്നതാണ്. പ്രധാനമായി വരുന്ന മറ്റൊന്ന്, 'ഞങ്ങളോട് തെറ്റു ചെയ്തവരോടു ഞങ്ങള്‍ ക്ഷമിച്ചതുപോലെമാത്രം ഞങ്ങളുടെ തെറ്റുകള്‍ ഞങ്ങളോടും ക്ഷമിച്ചാല്‍ മതി' എന്ന ഏറ്റുപറച്ചിലാണ്. അതോടെ, എല്ലാ ദൈവകല്പനകളുടെയും പ്രവാചകവചസ്സുകളുടെയും ചുരുക്കെഴുത്തായി യേശു അവതരിപ്പിച്ച ആ ഏകകല്പന (മത്താ. 7:12) അംഗീകരിക്കപ്പെടുകയാണ്; മറ്റുള്ളവരില്‍നിന്ന് ആഗ്രഹിക്കുന്നതുപോലെതന്നെ മറ്റുള്ളവരോടും പെരുമാറണമെന്ന കല്പന ശിരസ്സാവഹിക്കുകയാണ്. പിന്നെ വേണ്ടത്, തിന്മയില്‍ വീഴാതിരിക്കാന്‍ പ്രലോഭനങ്ങളെ അതിജീവിക്കലാണ്. അതുകൊണ്ട്, അതിനാവശ്യമായ അനുഗ്രഹം യാചിച്ച്, പ്രാര്‍ത്ഥന അവസാനിപ്പിക്കുന്നു.


ചുരുക്കത്തില്‍, യേശുവിന്റെ മുഴുവന്‍ സന്ദേശവും ഉള്‍ക്കൊള്ളുന്ന അതിമഹത്തായ ഒരു പ്രാര്‍ത്ഥനയാണിത്. യേശുവിന്റെ ദൈവരാജ്യകാഴ്ചപ്പാട് മനസ്സുകളിലേക്കു പകര്‍ന്നു നല്‍കുകയും അതിന്റെ ആവിഷ്‌കാരത്തിനുള്ള ഇച്ഛാശക്തി ഊട്ടിയുറപ്പിക്കുകയും, ദൈവരാജ്യമൂല്യങ്ങള്‍ സ്വാംശീകരിപ്പിക്കുകയും സ്വയം തിരുത്താന്‍ പ്രേരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന അത്യുജ്ജലപ്രാര്‍ത്ഥന! സാമൂഹിക പരിവര്‍ത്തനത്തിനും സ്വയം രൂപാന്തരണ (transformation)ത്തിനും പുളിമാവായി വര്‍ത്തിക്കുന്ന ജീവനുള്ള പ്രാര്‍ത്ഥന!


പക്ഷേ, അത് ഹൃദയത്തിലേക്കെടുക്കാതെ പുറത്തേക്കൊഴുകിക്കളഞ്ഞാലോ? അപ്പോഴത് മൃതമായിത്തീരും; അത്രതന്നെ. എന്നാല്‍, ഈ പ്രാര്‍ത്ഥന ഉള്ളിലേക്കെടുത്തു മനനം ചെയ്യുന്നപക്ഷം, അല്ലെങ്കില്‍ ധ്യാനിക്കുന്ന പക്ഷം, ഈ പ്രാര്‍ത്ഥനയിലെ വാക്കുകള്‍ക്കു ജീവന്‍ വയ്ക്കുകയും മനുഷ്യമനസ്സിന്റെ അജ്ഞാത ഉള്ളറകളില്‍വരെ കയറിച്ചെന്ന് അവിടമെല്ലാം പ്രകാശനമാക്കുകയും ചെയ്യും. ഉള്ളില്‍ പ്രാര്‍ത്ഥന കടക്കുന്നതോടെ, അതിലുള്‍ച്ചേര്‍ന്നിരിക്കുന്ന ജ്ഞാനം മനസ്സിലെ എല്ലാ മൃതകോശങ്ങള്‍ക്കും ജീവന്‍ പകരുകയും എല്ലാ കല്ലിപ്പുകളെയും തൊട്ടുഴിഞ്ഞ് മൃദുലമാക്കുകയും ചെയ്യും. തമ്മില്‍ പോരടിച്ചുനില്‍ക്കുന്ന മനസ്സുകള്‍ പരസ്പരം അഭിമുഖമായി വരും. അധികാരഭാവവും അഹന്തയും ധനമോഹവും ഒഴിഞ്ഞുപോകുകയും സ്‌നേഹവും സേവനമനോഭാവവും തന്റെ സഹജഭാവമാണെന്ന് മനുഷ്യനറിയുകയും ചെയ്യും. ഇത്രയുമായാല്‍ ദൈവരാജ്യത്തിന് അടിത്തറയായി. പരസ്പരം ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്ന പോസിറ്റീവ് ഭാവങ്ങള്‍, ഒരു രാസപ്രക്രിയപോലെ, പതഞ്ഞുപൊങ്ങുകയും തുരുമ്പിച്ചുകിടന്നിരുന്ന എല്ലാ ജന്മവാസനകളും സിദ്ധികളും ഒരു നവലോകസൃഷ്ടിക്കായി സട കുടഞ്ഞുണരുകയും കര്‍മ്മോത്സുകമാകുകയും ചെയ്യും. കര്‍മ്മവും ജീവിതംതന്നെയും ഇവിടെ പ്രാര്‍ത്ഥനയായി മാറുകയാണ്. സ്വകാര്യനേട്ടങ്ങള്‍ക്കായുള്ള പ്രാര്‍ത്ഥനയല്ല; മുഴുവന്‍ മനുഷ്യരാശിക്കും വേണ്ടിയുള്ള പ്രാര്‍ത്ഥന.

പ്രാര്‍ത്ഥനയും അനുഷ്ഠാനങ്ങളുമൊക്കെ മനുഷ്യന്റെ ആദ്ധ്യാത്മികവളര്‍ച്ചയ്ക്കുവേണ്ടിയാണെന്നാണ് സഭ പഠിപ്പിക്കുന്നത്. ഇവിടെ ആദ്ധ്യാത്മികവളര്‍ച്ചയെന്നാല്‍ എന്തെന്നു കൃത്യമായി മനസിലാക്കേണ്ടതുണ്ട്. ആത്മാവിന്റെ ഫലങ്ങളായ സ്‌നേഹം, ആനന്ദം, ക്ഷമ, കരുണ., നന്മ, വിശ്വസ്തത, സൗമ്യത, ആത്മനിയന്ത്രണം (ഗലാ. 5:22-23) എന്നിവ പുറപ്പെടുവിക്കാനുള്ള മനോഭാവത്തിലെ വളര്‍ച്ചയല്ലാതെ മറ്റൊന്നുമല്ല അത്. ഇതെല്ലാം പ്രകടമാകുന്നത് മറ്റുള്ളവരോടുള്ള പെരുമാറ്റത്തിലാണുതാനും. ഇതില്‍നിന്നും, ആദ്ധ്യാത്മികവളര്‍ച്ചയെന്നാല്‍ മനുഷ്യന്റെ സ്വകാര്യമാത്രപരതയില്‍നിന്ന് പരാര്‍ത്ഥതാഭാവത്തിലേക്കുള്ള വളര്‍ച്ചയാണെന്നു കാണാം. ഇവിടെ 'ആദ്ധ്യാത്മികത' എന്ന വാക്കിന്റെ പച്ചയായ അര്‍ത്ഥവും നമുക്കു തെളിഞ്ഞുകിട്ടുകയുമാണ്. പരാര്‍ത്ഥതാഭാവംതന്നെയാണത്. മറ്റുള്ളവരിലേക്കു ഒരാളുടെ മനസ്സ് എത്രമാത്രം വിടര്‍ന്നുവിശാലമാകുന്നുവോ, അയാള്‍ അത്രമാത്രം ആദ്ധ്യാത്മികഔന്നത്യത്തിലേക്ക് ഉയരുകയാണ്; ഉന്നതശീര്‍ഷനാകുകയാണ്. നേരെതിരിച്ച്, ഒരാള്‍ അവനവന്റെ കാര്യങ്ങളിലേക്ക് എത്രമാത്രം ചുരുങ്ങുന്നുവോ, അയാള്‍ അത്രമാത്രം ഭൗതികനാകുകയാണ്; തരംതാഴുകയാണ്. 'ഭൗതികത' എന്ന വാക്കിന്റെ പച്ചയായ അര്‍ത്ഥവും ഇവിടെ വ്യക്തമാകുന്നു. സ്വന്തം കാര്യങ്ങളില്‍ മാത്രമുള്ള താത്പര്യം, വ്യഗ്രത, ഒറ്റവാക്കില്‍ സ്വകാര്യമാത്രപരത ആണത്.


ഇനി, സഭ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന പ്രാര്‍ത്ഥനകളും അനുഷ്ഠാനങ്ങളുമൊക്കെ മനുഷ്യരെ എങ്ങോട്ടേക്കാണു നയിക്കുന്നതെന്നു നോക്കുക. പുണ്യവാളന്മാരോടുള്ള പ്രാര്‍ത്ഥനകള്‍, മാതാവിനോടുള്ള പ്രാര്‍ത്ഥനകള്‍, നൊവേനകള്‍, അനുഷ്ഠാനങ്ങള്‍ എല്ലാം, സ്വകാര്യകാര്യസാധ്യത്തിനുള്ളവയാണ്. കുറഞ്ഞപക്ഷം, തനിക്കു സ്വര്‍ഗ്ഗംനേടാന്‍ വേണ്ടിയെങ്കിലും ഉള്ളതാണ്. ഇവിടെയൊന്നും മനസ്സ് മറ്റുള്ളവരിലേക്കു തുറക്കുന്നേയില്ല. പകരം, മനസ്സ് അവനവനിലേക്കു കൂമ്പിയടയുകയാണ്. സ്വകാര്യമാത്രപരതയിലേക്ക്, ഭൗതികതയിലേക്ക്, ആഴ്ന്നിറങ്ങുകയാണ്. അതായത്, ആത്മീയവളര്‍ച്ചയ്‌ക്കെന്നു പറഞ്ഞുനടത്തുന്ന, പ്രാര്‍ത്ഥനാനുഷ്ഠാനങ്ങളിലൂടെ മനുഷ്യന്‍ അവസാനം എത്തിച്ചേരുന്നത് തികഞ്ഞ സ്വകാര്യമാത്രപരതയിലാണ്, ഭൗതികമനോഭാവത്തിലാണ്.


ഇതാണു പൗരോഹിത്യം! അവര്‍ മുന്നോട്ടെന്നു പറഞ്ഞ് മനുഷ്യരെ പിന്നോട്ടു നയിക്കും. ആദ്ധ്യാത്മികതയെന്ന വ്യാജേന, മനുഷ്യരെ ഭൗതികമനോഭാവത്തിലെത്തിക്കും. ദൈവത്തെ ചൂണ്ടിക്കാട്ടി മാമോനിലെത്തിക്കും. മതവിശ്വാസമെന്നു പറഞ്ഞു സിദ്ധാന്തവിശ്വാസത്തിലെത്തിക്കും. ശുശ്രൂഷയെന്ന മട്ടില്‍ അധികാരം കയ്യാളും. പ്രാര്‍ത്ഥനയെന്നു പറഞ്ഞ് റാലികള്‍ നടത്തിക്കും. ധ്യാനമെന്നു പറഞ്ഞ് ബഹളം വയ്പിക്കും...


ഗദ്‌സമേനില്‍ എല്ലാ ശിഷ്യന്മാരുടെയും സാന്നിദ്ധ്യമുണ്ടായിരുന്നിട്ടും, യേശു പ്രാര്‍ത്ഥിച്ചിടത്തേക്ക് പത്രോസിനെയും സെബദിപുത്രന്മാരെയും കൂടെക്കൊണ്ടുപോയിട്ടും, അവരോടു ചേര്‍ന്നുള്ള ഒരു കൂട്ട പ്രാര്‍ത്ഥനയായിരുന്നില്ല യേശു നടത്തിയത് എന്നോര്‍ക്കുക. അവരോട് 'ഉണര്‍ന്നിരുന്നു പ്രാര്‍ത്ഥിക്കാ'നാണ് അവിടുന്നു പറഞ്ഞത്, തന്റെ പ്രാര്‍ത്ഥനയില്‍ പങ്കുചേരാനല്ല. 

'സ്വന്തം ഉണര്‍വി'ലുള്ള പ്രാര്‍ത്ഥനയ്‌ക്കേ അവിടുന്നു പ്രാധാന്യം കല്പിക്കുന്നുള്ളൂ. യേശുവിനെ സംബന്ധിച്ച് പ്രാര്‍ത്ഥനയെന്നാല്‍ അവനവനിലെ ദൈവികസത്തയുമായുള്ള ഏകാന്തഭാഷണമാണ്; തന്നെപ്പോലെതന്നെ മറ്റുള്ളവരെയും കണ്ടുപെരുമാറാന്‍ കഴിയുംവിധം ആ അനന്തമായ ശക്തിസ്രോതസ്സില്‍നിന്നുള്ള ഊര്‍ജ്ജശേഖരണമാണ്. നമ്മെ സംബന്ധിച്ചും അത് അങ്ങനെ ആകേണ്ടതുണ്ട്; പുരോഹിതരത് അംഗീകരിച്ചാലുമില്ലെങ്കിലും.